Thursday, March 04, 2010

The Box (Το Κουτί)

Σκηνοθεσία: Richard Kelly
Παραγωγής: Usa / 2009

Διάρκεια: 115'




Ο Richard Kelly έχει βαλθεί να σκιαγραφήσει τις σιωπηλές φυλακές εντός του φαινομενικά ελεύθερου κόσμου. Στο ποιητικό "Donnie Darko" ήταν οι ανελέητοι κύκλοι-μηδενικά ενος αλλόκοτου κόσμου. Εδώ, πιο κοφτά: Το Κουτί. Συνώνυμο φυλακής.

Ένα εκατομμύριο δολάρια προσφέρονται σε μια σχετικά ευκατάστατη οικογένεια για να πατήσει ενα κουμπί που θα στοιχίσει τη ζωή κάποιου άγνωστου σε απροσδιόριστες γεωγραφικές συντεταγμένες. Το θεωρητικά απρόσωπο αυτής της άτυπης συνδιαλλαγής θανάτου καθιστά την πρόταση δελεαστική. Και ο Richard Kelly πετάει εξ' αρχής τα καρφιά του σ' εναν κόσμο εξιδανίκευσης της εξατομίκευσης και απαγραφής της συλλογικότητας. Άραγε είναι οι γεωγραφικές αποστάσεις που γεννούν αποξένωση μεταξύ των ανθρώπων ή είναι η αποξένωση (την οποία φέρνει η εξατομίκευση) που γιγαντώνει τις αποστάσεις;


Η συνέχεια είναι ακόμα πιο κατατοπιστική. Το Box του τίτλου διεκδικεί σημασιολογικά το μερίδιο πραγμάτωσης της αλήθειας του Νέου Κόσμου. Ζωές κλεισμένες σε κουτιά. Απ' αυτά της υλικής επιδίωξης [σπίτια, αυτοκίνητα, τηλεόραση] ως εκείνα της εννοιολογικής σμίκρυνσης [οικογένεια, εαυτός]. Άνθρωποι φοβισμένοι, περιχαρακώνονται μες σ' αυτοδημιούργητα κελιά, στην ψευδαίσθηση της πρόληψης και της ασφάλειας. Για να φτάσουμε στο ύστατο σημείο του ατομοκεντρικού μοντέλου: τα τοιχώματα των αυτοδημιούργητων κουτιών, ιδεολογικά και υλικά, στενεύουν τόσο που γίνονται ενα ασφυκτικά εφαρμοστό περιτύλιγμα. Που εντός παγιδεύεται η κουκκίδα του ατόμου-εαυτού και εκτός (ανέπαφα και ασύμπτωτα με το άτομο πλέον) εκτείνεται ο κόσμος του απείρου.


Σ' όλο αυτό το φιλμικό σύμπαν, ο Richard Kelly θα επιστρατεύσει και κάποιους συμβολισμούς για να παραπέμψει στην έσω στρέβλωση του πολιτισμού μας. Η κώφωση, η τύφλωση και η κάπως καρτουνίστικα αποτυπωμένη εξωτερική παραμόρφωση αντιστοιχούν σε καταστάσεις που αποσκοπούν να καθρεφτίσουν την αδιόρατη εσωτερική παραμόρφωση και τη στρέβλωση των σύγχρονων αξιών. Στοιχεία που παντρεύονται επιτυχημένα, αλλά και κάπως συνταγοποιημένα, στην ατμόσφαιρα θρίλερ της ταινίας.


Επί της ουσίας, το "The Box" υπηρετεί δοκιμιακά την μεταποίηση της εξ' αποστάσεως δολοφονίας (η αποτύπωση συγγενεύει με το τεχνοκρατικό προφίλ των πολεμικών επιχειρήσεων) σε εξ' επαφής δολοφονία. Άραγε σε τι διαφέρει ενα οικείο πρόσωπο από ενα άγνωστο; Πόσο διαφέρει το βάρος της δολοφονίας τους; Και από πότε έπαψε η γη, ο κόσμος, να είναι ένας ενιαίος οίκος; Κάποια στιγμή ο James Marsden ρωτάει τη σύζυγο του Cameron Diaz: "Πόσο καλά με ξέρεις;" για να πάρει μια απόλυτα καταφατική απάντηση. Όμως ο Richard Kelly συνδυάζοντας τα παραπάνω περί κουτιών, αλλά και τη μεταφυσική χροιά της ταινίας, δε μπορεί να συμμεριστεί την άποψη της Cameron Diaz. Και κινηματογραφεί ενα από τα μεγαλύτερα σφάλματα της ανθρωπότητας: το να ορίζει την ύπαρξη των πραγμάτων μονάχα απ' τη στιγμή που αυτά γίνονται αντιληπτά από τις μυωπικές αισθήσεις της. Καθιστώντας εν τέλει τον εαυτό της πεπερασμένο, σ' εναν πεπερασμένο κόσμο (αφού αυτός περιορίζεται αποκλειστικά στο στενό πεδίο αντίληψης των αισθήσεων) που κατοικεί στη μασχάλη της αιωνιότητας.


Ωστόσο, το μπουχτισμένο απ' τη σύγχρονη συμβατικότητα "The Box" αποτυγχάνει στο να γίνει μια πολύ σημαντική ταινία. Και αυτό διότι ο Kelly δε μπορεί να σαρκώσει τα αντισυμβατικά του φρονήματα σ' ενα ανάλογης αισθητικής κινηματογραφικό βίωμα (όπως για παράδειγμα κάνει ο Gaspar Noe στο "Μόνος Εναντίων Όλων"). Αντίθετα ο νεαρός σκηνοθέτης επιλέγει τα άμφια της μεταφυσικής ταινίας και τα εμπλουτίζει με δάνεια απ' το horror film. Αφηγηματικά, τα προβλήματα συγκρότησης είναι εμφανή στο αποστασιοποιημένο βλέμμα. Ενώ σκηνοθετικά, το "The Box" μπορεί να απογειώνεται όταν καλείται να περπατήσει τα χωράφια της πραγματικοφάνειας (έχοντας και την καταλυτική υποστήριξη της μουσικής), αλλά αδυνατεί να σκηνοθετήσει το απλά επαρκές πρωταγωνιστικό τρίο (Cameron Diaz, James Marsden, Frank Langella) στις σκηνές που άπτονται του ρεαλισμού.

Ποιός θα σπάσει το κουτί;


Βαθμολογία: 6/10


5 comments:

  1. Νομιζω οτι ο Κελλυ παει κατευθειαν πατο. Ξεκινησε με το ανεκδιηγητο Tales κ συνεχιζει απτοητος με το Box.
    Εχοντας δει το επεισοδιο απο το Twilight zone δεν μπορω παρα να κανω την συγκριση. Σχεδον απο την αρχη ενιωσα οτι κατι δεν πηγαινε καλα. Κ να σκεφτει κανεις οτι ξεκινησα με τις καλυτερες εντυπωσεις. Στηνει ωραια την υποθεση. Αλλα απο'κει κ περα...
    1) Τα κανει θαλασσα με τους συμβολισμους κ την αλληγορια. Σε καποια σημεια αναλωνεται στο να καταλαβεις τι γινεται κ αλλου αφηνει τεραστιες τρυπες. The result: bad narrative κ μπερδεμα.
    2) Δεν καταφερνει, νομιζω, ουτε για μια στιγμη να σε κανει να φοβηθεις (στο κομματι της ταινιας που το επιδιωκει). Προσπαθει-προσπαθει αλλα δεν τα καταφερνει. Ειναι λες κ παρατηρει με τα γαντια κ τα ειδικα του εργαλεια τον "φοβο" απο μακρια κ προσπαθει να καταλαβει πως "δουλευει". Π.χ η πρωτη σκηνη με το ακρωτηριασμενο ποδι της Ντιαζ.
    3) Η αλληγορια του καταληγει "διδακτισμος" στο δευτερο μερος.
    4) Απο την στιγμη που πατανε το κουμπι και μετα, αρχιζει να γινεται γελοιο. Ανθρωποι μετατρεπονται σε "ζομπι", μυτες "τρεχουν", ο περιεργος μαθητης της Ντιαζ, τα "No exit" κ τελος η "περιφημη" εξηγηση λιγο πριν τελειωσει. Απλα δεν λειτουργει...
    Δεν θα πω οτι εχει καβαλησει το καλαμι οπως λενε αλλοι. Αλλα πρεπει να κανει κατι συντομα για προβλεπω συντομο τελος στην καριερα του.
    1/5

    ReplyDelete
  2. Χμ, δε διαφωνώ σε όσα λες Αντρέα.
    Βέβαια εμένα μου φάνηκε καλύτερο, κυρίως λόγω ιδέας.

    Η ντρίμπλα στα χωράφια της μεταφυσικής, αν και το δυνατό σκηνοθετικά σημείο, είναι περιττή και παντελώς αχρείαστη.

    Γενικά ο Kelly δείχνει να μη μπορεί να υποστηρίξει στο βάθος χρόνου μιας μεγάλου μήκους ταινίας την σύλληψη που υποτίθεται υπηρετεί.

    Το Donie Darko είναι το απώγειό του. Χωρίς να συμφωνώ με τις εξστατικές διθυραμβολογίες. Και εκεί έχει στην πλάτη ένα πολύ γερό soundtrack listing.

    ReplyDelete
  3. Δες και το Button, Button απο το δευτερο Twilight zone. Κυκλοφορει στα τορεντς. Δεν λειτουργει ακριβως σαν την ταινια του Κελλυ. Σε αφηνει περισσοτερο να θεσεις το ερωτημα στον εαυτο σου.

    ReplyDelete
  4. Δες και το Button, Button απο το δευτερο Twilight zone. Κυκλοφορει στα τορεντς. Δεν λειτουργει ακριβως σαν την ταινια του Κελλυ. Σε αφηνει περισσοτερο να θεσεις το ερωτημα στον εαυτο σου.

    ReplyDelete
  5. Είδε κανείς ποιός είναι ο ενας από τους 5 executive producers? Paris Kasidokostas Latsis!! Ο οποίος έχει κάνει την ίδια δουλειά σε άλλες3 ταινίες του Hollywood και με συμμετοχή μάλιστα της εταιρίας του 1821 Pictures :-D στην παραγωγή μίας εξ αυτών, του "Swing Vote" με τον Kevin Kostner που είδαμε κι εδώ πρόσφατα. Και σύμφωνα με το IMDb, η 1821 είναι συν-παραγωγός του [now in post-production] ντοκιμαντέρ "With Great Power: The Stan Lee Story" με το μισό Hollywood να καταθέτει την άποψη του για τον πατριάρχη των comic super-heroes, καθώς και της ανακοινωθείσας για το 2012 σε διανομή Warner ταινίας "The Odyssey" [δε χρειάζεται νομίζω να πω σε ποιόν αναφέρεται :-D] με παραγωγό και ίσως και πρωταγωνιστή τον Brad Pitt και με σκηνοθέτη τoν Αυστραλό ελληνικής καταγωγής George Miller ("Mad Max", "Babe", "Happy Feet")! Μωρέ μπράβο!! :-)

    ReplyDelete

If you are a blogger, you know what to do :-D

If you are not, just select profile "Name/URL".
In "Name": put your name or any nickname (facebook profile name etc).
In "URL": put a link to your site, facebook profile etc (or leave blank).
Click "Subscribe by email" to get notified for new comments on this post.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...